T C
ANKARA VALİLİĞİ
Tevfik Fikret Anaokulu Müdürlüğü
Rehberlik Servisi

Başarılı Anne-Baba Olmanın Yolları

Anne babalık zor zanaat. Biliyoruz ki, her anne baba iyi birer ebeveyn olabilmek için yoğun çaba sarf ediyor. Bu yazımızda iyi birer anne baba olmanın yollarını hatırlayalım istedik.

Nitelikli zaman
Anne babanın çocukla geçirdiği nitelikli zamanın (ki bu nitelikli zaman kısa bir süre de olsa) çocuğun gelişiminde büyük yarar sağladığı bilinmektedir. Çocuk, böyle zamanlarda sevilip önemsendiğine dair mesajlar alır. Çoğu zaman aynı çatı altında bulunsak, birbirimizi dinler ve konuşur görünsek bile günlük hayat koşuşturmasının tekrarlarını yaşıyor ve çocuklarımızla iletişim kuramamış oluyoruz. Böyle anlamsız iletişimin ya da iletişimsizliğin etkisi de çocukta boşluk ve doyumsuzluk olarak ortaya çıkmaktadır.

Kendilerini güçlü hissetmelerini sağlayın
Gelişimlerinin her aşamasında çocuklar kendilerini güçlü ve değerli hissetmeye, bazı şeyleri başardıklarını görmeye ihtiyaç duyarlar. Çocukların kendi güçlerini ve yeteneklerini görmeleri, kendilerini denemeleri için onlara yaşlarına uygun sorumluluklar verilmeli ve asla kendi başına yapabildiği şeyler onun adına yapılmamalıdır.

Denge
Denge, çocuk – anne baba ilişkisinde ideal olan durumun adıdır. Çocuklar yaşadıkları sürece ve keşfetme sürecinde hayata dair birçok bilgi ve deneyim elde ediyorlar. Bu çocukları başıboş bırakmak anlamına gelmediği gibi aşırı kontrolü de içermiyor. Oysa kimi zaman özgürlüğün ölçüsü kaçıyor kimi zaman da yol gösterme kaygısı baskıya dönüşüyor.

Söz değil, eylem
İstatistiklere göre her gün çocuklarımıza yüzlerce, binlerce kez ne yapmaları ya da ne yapmamaları gerektiğini söyleyip, yönergeler, nasihatler veriyoruz. Doğal olarak bir süre sonra bu sözlerimiz içi boş bir kalıba dönüşüyor. Çocuklarımızın bizim söylediklerimize kulaklarını kapamalarına yol açmayacak şekilde, eylemin sözden daha etkili olduğunu unutmadığımız bir ilişki geliştirmeliyiz.

Öfkeye yenilmemek
Eğer çocuk anne babanın sinirlerini deniyorsa, ki böyle çatışmalı durumlar her evde yaşanabilir, anne babanın yapması gereken sakinliğini korumayı başarmak ve öfkeye yenilmemektir. Zorlandığınız durumlarda ortamdan uzaklaşmak, konuşmayı ertelemek işe yarayabilir.

Tutarlılık
Verilen sözlerde durmak, beklenti ve kurallarda tutarlı olmak çocuk eğitiminde çok önemlidir. Zira çocuklar anne babaların davranışlarına bakarak neyin önemli, neyin önemsiz olduğu konusunda bilgi ediniyorlar.

Disiplinde mantık
Disiplin özdenetimin olmazsa olmaz koşuludur. Ancak disiplinin bir mantığı olmalı ve kurallar çocuğa gerekçeleriyle açıklanmalıdır. Kimse anlamadığı, inanmadığı bir kurala uymak istemez. Kuralların bir mantığı olduğunda ve cezalar anne babanın öfkesini dindirmenin yolu olarak kullanılmadığında disiplin işe yarar.

Geleceği düşünmek
Çocukların geleceklerini düşünmek anne babaları daha özenli ve dikkatli davranmaya iter. Attığı tokadın agresif bir kişilik geliştirmeye etkisi olabileceğini bilen bir anne-babanın bu davranıştan kaçınacağı açıktır. Bu nedenle çocuk eğitimi konusunda bilgilenmek ve edinilen bilgileri hayata geçirmek konusunda çaba içinde olunmalıdır.

Çocuğu davranışıyla özdeşleştirmemek
Çocukların davranışlarıyla özdeşleştirilmeleri, onlara bazı sıfatlar yükleyip sanki kişilik gelişimini tamamlanmış, statik yapılar, bireyler olarak görülmeleri aslında bizi içinden çıkılması zor bir kısırdöngüye iter. Çocuğu değil ama davranışı yargılamak, çocukların davranışlarının da sevgi, anlayış ve eğitimle uygun bir şekilde yönlendirilebileceğini unutmamak gerekiyor.

Sevgiyi esirgemeden kararlı olmak
Çocuk eğitiminde ceza bir yere kadar etkili olabiliyor. Ölçüsü kaçan bir cezanın yarardan çok zarar verdiği bir gerçek. Ancak ceza verince caymamak gerektiği gibi çocuğu asla sevgisizlikle cezalandırmamak gerektiği unutulmamalıdır.

Sevgili Anne Babalar, 
Çocuklarınızın şimdi, yaşama dair pek çok şeyi yeni yeni öğrendikleri bu çocukluk döneminde size, sizin yakın ilgi ve desteğinize büyük gereksinimleri vardır. Şimdi temelleri ne kadar iyi atarsanız çocuğunuzun gelişimi bir piramit gibi sağlam bir zeminde, giderek daha az bir çaba ile dengeli ve sarsılmaz bir şekilde yükselerek sürecektir. Aksi bir durum piramidin ters dönmesi gibi betimlenebilir. Böyle bir durumda sonradan gösterilecek tüm çabaya rağmen denge kurmak, sağlıklı bir gelişim çizgisi tutturmak zor olacaktır.

Hepinize çocuklarınızla nitelikli zamanlar geçirdiğiniz mutlu, sağlıklı nice günler dileklerimizle…